Giải pháp căn cơ, phải từ cơ chế

TP – Tại cường quốc cà phê Brazil, Indonesia…, chính phủ đã tham gia tích cực vào việc bảo vệ nguồn nguyên liệu cà phê trong nước với các chính sách bảo hộ và ưu đãi cho doanh nghiệp nội. Còn ở Việt Nam?

Chuẩn bị cà phê xuất khẩu ở Cty Cà phê Phước An.
Chuẩn bị cà phê xuất khẩu ở Cty Cà phê Phước An.

Ông Nguyễn Viết Tượng – Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Đắk Lắk: Trong vụ mùa 2010-2011 có hiện tượng các doanh nghiệp, chi nhánh DN FDI thu mua trực tiếp cà phê từ người dân để xuất khẩu, chưa phù hợp theo quy định tại Thông tư của Bộ Thương mại (nay là Bộ Công Thương) hướng dẫn thi hành Nghị định số 23/2007/NĐ-CP quy định chi tiết Luật Thương mại về hoạt động mua bán hàng hóa và các hoạt động liên quan trực tiếp đến mua bán hàng hóa của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam.

Trong quá trình làm việc với các DN và chi nhánh DN FDI, Sở đã có ý kiến nhắc nhở thực hiện theo đúng quy định hiện hành, là phải mua cà phê của thương nhân có đăng ký kinh doanh mua bán hoặc có quyền phân phối cà phê để xuất khẩu.

Ông Võ Thanh – Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Đắk Lắk: Về việc các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (DN FDI) ồ ạt đổ vốn mua cà phê từ đầu vụ khiến nhiều DN nội ngắc ngoải, UBND tỉnh và các ngành chức năng từ lâu đã thấy rõ và đã sớm có văn bản trình Chính phủ từ năm ngoái, lưu ý nếu để tình trạng này kéo dài thì các DN nước ngoài sẽ quyết định giá cả, làm cho ngành sản xuất cà phê của VN gặp rất nhiều khó khăn.

Về phía tỉnh, thời gian tới, chúng tôi chỉ ưu tiên cho DN FDI nào đầu tư vào ngành cà phê với dự án chế biến cà phê rang xay, cà phê hòa tan và các sản phẩm có giá trị khác.

Sở dĩ tỉnh khó xử lý tình trạng DN FDI mua bán cà phê nguyên liệu, vì Luật Đầu tư không cấm và ngay thông tư 09 hướng dẫn thi hành Nghị định số 23/2007/NĐ-CP quy định chi tiết Luật Thương mại về hoạt động mua bán hàng hóa và các hoạt động liên quan trực tiếp đến mua bán hàng hóa của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, vẫn quy định DN FDI “Được trực tiếp mua hàng hoá của thương nhân có đăng ký kinh doanh mua bán hoặc có quyền phân phối hàng hoá đó để xuất khẩu”.

Cần nhìn nhận vấn đề ở góc độ khác, là từ phía nông dân. Dù sao đây cũng là cơ hội để họ bán được sản phẩm với giá cao, có lãi, an tâm về đầu ra, thậm chí còn được hỗ trợ kỹ thuật.

Nông dân làm sao lường được rằng một khi vùng nguyên liệu đã rơi hẳn vào tay các DN FDI thì rất có thể chính họ cũng bị DN FDI thao túng, ép giá ?

Để DN nội đủ sức cạnh tranh, ngoài việc tự thân DN phải điều chỉnh tư duy cách thức và nội lực làm ăn của mình, Nhà nước cần sớm có cơ chế chính sách từ vĩ mô cho DN trong nước vay đủ vốn thu mua cà phê từ đầu vụ với lãi suất thấp.

Hiện nay lãi suất cho vay vẫn còn cao quá, lại rất khó tiếp cận, DN nội thiệt đơn thiệt kép, khó trụ là phải !

Theo: Tiền Phong